Efektywne wykorzystanie resztek po kukurydzy

Kukurydza stała się jednym z najpopularniejszych zbóż w Polsce. Zgodnie z najnowszymi danymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa areał upraw kukurydzy w Polsce przekroczył w tym roku 1,7 mln hektarów. Z tej rosnącej z roku na rok powierzchni blisko 700 tys. hektarów przeznaczonych jest pod zasiewy kukurydzy kiszonkowej. Pozostały 1 ha upraw to kukurydza głównie na ziarno. Zaletą tej formy uprawy jest wysoki potencjał plonowania kukurydzy oraz duża masa resztek pożniwnych, na które składają się łodygi, liście, rdzenie kolbowe oraz liście okrywowe kolb. To ogromna ilość masy organicznej, która może zwiększyć zasobność gleby. Jednak, aby składniki mineralne były szybko dostępne dla roślin następczych, a w słomie nie zadomowiły się patogeny glebowe, warto zastosować się do kilku praktyk.

W przypadku kukurydzy, stosunek plonu ziarna do resztek pożniwnych wynosi średnio 1:1,5 a uwzględniając bryłę korzeniową jest on jeszcze wyższy. Słoma kukurydziana ma wysoką wartość nawozową, znacznie wyższą od tej z innych gatunkach zbóż.

Tab. 1. Średnia zawartość makroelementów zawartych słomie kukurydzy w porównaniu do innych gatunków zbóż uprawianych w Polsce

Źródło: IUNG PIB

W kolejnych kilku latach te składniki pokarmowe uwalniane są do stopniowo gleby. Czas i intensywność tego procesu zależny jest zarówno od czynników atmosferycznych, stosowanych technik agrarnych, a także mikroorganizmów glebowych przekształcających ostatecznie słomę w składniki mineralne. Na warunki pogodowe wpływu nie mamy ale pozostałe czynniki zależą od tego, jak będziemy postępować ze słomą i sama glebą.

Zasady postępowania z resztkami pożniwnymi kukurydzy

Dobrze, jak już podczas zbioru kukurydzy na ziarno resztki pożniwne są dokładnie rozdrobnione. Zgodnie z obecnymi najlepszymi praktykami, rozdrobnione pozostałości po zbiorze kukurydzy nie powinny przekraczać 6-8 cm a wysokość samego ścierniska powinna mieścić się w przedziale 10-20 cm. Współcześnie wykorzystywane kombajny spełniają te wymagania.

Drugą, równie istotną praktyką jest jak najszybsze zagospodarowanie resztek po kukurydzy. Zalegająca na polu słoma nie wzbogaca gleby w zasoby organiczne. Im krótszy jest czas od wymieszania resztek z glebą tym szybszy jest ich rozkład a tym samym dostępność składników dla roślin następczych. Ponadto nieprzetworzona słoma stanowi świetne środowisko do rozwoju i bytowania organizmów szkodliwych, jej rozdrobnienie przy pomocy preparatów organicznych i mikroorganizmów zapobiega zimowaniu pasożytów w nierozłożonej słomie i wierzchniej warstwie gleby. Dodatkową korzyścią płynącą z przerabiania resztek pożniwnych jest poprawa struktury gleby – jej spulchnienie i napowietrzenie.

Jesteś zainteresowany preparatami mikrobiologicznymi? Wybierz region swoich upraw i skontaktuj się z naszym przedstawicielem regionalnym lub przejdź do sklepu.

Tab. 2. Współczynniki reprodukcji (+) lub degradacji (-) glebowej substancji organicznej dla poszczególnych upraw roślin oraz nawozów naturalnych

Źródło: Kodeks Dobrych Praktyk Rolniczych 2002, Harasim A. 2011.

Proces rozkładu zachodzi powoli i wymaga czasu. Szybkość mineralizacji może przyśpieszać jeśli gleba jest zasobna w mikroorganizmy glebowe, które odpowiadają za proces mineralizacji substancji organicznych. Często niestety, m.in. ze względu na stosowanie ŚOR ich poziom jest niski. Tu rozwiązanie przynosi wdrożenie nowoczesnych technologii mikrobiologicznych – zastosowanie wyizolowanych ze środowiska naturalnych szczepów bakterii i grzybów sprzyjających procesom degradacji materii organicznej i tworzeniu próchnicy. Taki zabieg, poprzez wprowadzenie do gleby mikroorganizmów glebowych jest w stanie nie tylko przyspieszyć proces rozkładu resztek ale także stanowić liczebnościową zaporę przed rozwojem patogennej flory bakteryjnej. Tym samym zabieg ten higienizuje glebę dla roślin następczych.

Poprawa zawartości próchnicy w glebie

Co równie istotne, zabieg aplikacji preparatów mikrobiologicznych na słomę powoduje wzrost zawartości próchnicy w glebie powoduje i poprawę pH. Gleba odzyskuje pulchność i staje się łatwa w uprawie. Stopniowo proces poprawy struktury obejmuje również głębsze warstwy ułatwiając wsiąkanie, podsiąkanie i magazynowanie wody. Próchnica chłonie wodę jak gąbka. Wzrost zawartości próchnicy w glebie o 1% zatrzymuje dodatkowo od 90 do 150 t/ha wody. Zawarte w próchnicy substancje humusowe poprawiają biologiczne i fizyko-chemiczne właściwości gleby oraz wzmacniają rozwój roślin. Warunki te sprzyjają tworzeniu silnego systemu korzeniowego i umożliwiają lepszą penetrację gleby. Czerpanie wody i składników pokarmowych również z głębszych warstw gleby powoduje lepsze odżywienie roślin i łagodzi stres wodny. W miarę poprawy warunków w glebie rośliny stają się silniejsze, odporniejsze i wydają coraz wyższe i stabilniejsze plony przy stopniowym spadku kosztów uprawy.

Jaki preparat mikrobiologiczny aplikować?

Na rynku dostępnych jest wiele preparatów mikrobiologicznych do rozkładu resztek pożniwnych. Różnią się one zarówno składem mikrobiologicznym, jak i formą. Jako producent polecamy nasz uniwersalny produkt EM Naturalnie Aktywny. Zawiera on bogaty kompleks żywych, aktywnych i gotowych do użycia mikroorganizmów, w tym m.in. bakterie fermentacji mlekowej, fototroficzne, promieniowce, drożdże oraz grzyby, a także – co wyróżnia nasz produkt na tle innych tego typu specyfików – azotobakter. Namnażające się mikroorganizmy są w stanie szybko zmniejszyć zasoby azotu naturalnie występującego w glebie, dlatego obecność azotobaktera, który jest w stanie wiązać azot atmosferyczny, jest bardzo istotna. Wielorakość bakterii zawartych w naszym produkcie sprzyja nie tylko efektywnemu rozkładowi resztek, ale także pomaga przywrócić właściwą bioróżnorodność, która jest najlepszą naturalną barierą dla rozwoju patogenów odpowiadających za takie choroby jak zgnilizna twardzikowa, fusarium czy choroby podstawy źdźbła.

Jak stosować produkt EM Naturalnie Aktywny?

EM Naturalnie Aktywny należy stosować w dawce 20 – 40 l/ha w 200 – 400 l wody. Po niższe dawki sięgamy w przypadku, gdy równocześnie proces rozkładu jest wspierany zastosowaniem azotu. Należy pamiętać, że preparaty mikrobiologiczne najwyższą skuteczność wykazują w warunkach należytej wilgotności gleby.  Dlatego zabiegi warto jest wykonywać wieczorem lub rano, gdy na polach osadza się rosa albo w trakcie niewielkich opadów atmosferycznych. W żadnym wypadku nie powinno ich się robić w pełni słońca, ponieważ promieniowanie UV jest szkodliwe dla mikroorganizmów.

Wydatkując środki finansowe na nawożenie uprawy kukurydzy na ziarno należy zatem pamiętać by w efektywny sposób, przy użyciu preparatów mikrobiologicznych skorzystać z bogactwa składników pokarmowych tkwiących w resztkach pożniwnych.

Jesteś zainteresowany preparatami mikrobiologicznymi? Wybierz region swoich upraw i skontaktuj się z naszym przedstawicielem regionalnym lub przejdź do sklepu.